شیوه مطالعه زیست شناسی
مقدمه
با توجه به ضریب بالای زیست‌شناسی، این درس اهمیت ویژه‌ای در کنکور گروه علوم تجربی دارد و شما برای به‌دست آوردن یک رتبه‌ی خوب در کنکور حتماً باید درصدی بالاتر از 85 درصد را کسب کنید.
یادگیری موثر زیست‌شناسی نیاز به مطالعه‌ی پله به پله‌ی مطالب دارد و به این دلیل باید مطالب پایه‌ای را (که پیش‌نیاز درک مطالب دیگر هستند) به‌خوبی فرا گرفت و سپس به سراغ مطالعه‌ی مطالب دیگر (که به مطالب پایه وابسته‌اند) رفت. (مثلاً شما برای درک همانند‌سازی DNA باید ساختمانDNA را قبلاً به خوبی آموخته باشید).
اگر زیست‌شناسی را یک درس صرفاً حفظ شدنی (مثل حفظ کردن یک شماره تلفن یا شعر) می‌پندارید اولین قدم شما در یادگیری زیست‌شناسی تغییر نحوه‌ی نگرش به این درس باشد. پس به حفظ کردن طوطی‌وار (شعروار) مطالب زیست‌شناسی نپردازید. باید روشی را برای مطالعه به‌کار ببرید که در یادگیری عمیق و مفهومی زیست‌شناسی موثر باشد. ما روش زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:
شیوه‌ی مطالعه
بدون توجه به بودجه‌بندی سوالات برای فصل‌های مختلف، کتاب‌های هر سه پایه (دوم، سوم، پیش‌دانشگاهی) را به‌صورت موازی (همراه باهم) مطالعه کنید و اهمیت یکسانی برای تمامی فصول هر سه پایه قائل شوید.
این موضوع به این دلیل است که طبق آمار سال‌های گذشته نمی‌توان هیچ فصلی از دروس زیست‌شناسی را فاقد اهمیت یا کم‌اهمیت‌تر از بقیه دانست.
- تمامی فصول دروس زیست‌شناسی سه پایه را با توجه به ارتباط موضوعی آن‌ها تحت عنوان‌های جدید دسته‌بندی کنید.
نکته: حداکثر 7 عنوان در نظر بگیرید. (مثال)
- در هر روز حتماً یک ساعت مطالعه را به زیست‌شناسی اختصاص بدهید. (2 ساعت)
- هر ساعت مطالعه‌ی زیست‌شناسی را تنها به یک عنوان اختصاص بدهید.
- هر ساعت مطالعه‌ی مختص یک عنوان را به 4 بخش تقسیم کنید:
1- قسمت اول را به مرور مطالب ساعت مطالعه‌ی قبل
بپردازید.
2- در قسمت دوم مطالب مربوط به عنوان همین ساعت
مطالعه را بخوانید.
3- چند دقیقه استراحت کنید.
4- در قسمت آخر تست‌های مربوط به همین جلسه را پاسخ
دهید.
نکته: تعیین زمان 4 بخش یک ساعت مطالعه بستگی به خودتان و میزان پیشرفت شما در مطالعه دارد. مثلاً در چند جلسه‌ی اول بخش‌های 1 و 4 وجود ندارند. زمان استراحت نیز بیش از 10 دقیقه نباشد.
طرح یک ساعت مطالعه‌ی زیست‌شناسی
|
1 |
2 |
3 |
4 |
1- مرور جلسه‌ی قبل ( مرور اجمالی )
2- مطالعه (تفکر در مورد موضوع مطالعه، خواندن دقیق همراه با خط کشیدن زیر مطالب کلیدی وخلاصه‌برداری)
3- استراحت چند دقیقه‌ای
4- زدن تست
جهت اطلاع
بهترین شیوه‌ی مرور مطالب به این طریق است که پس از مطالعه‌ی عمیق مطالب (به روشی که در زیر ذکر شده) 10 دقیقه به ذهن استراحت داده و سپس مطالب خوانده شده را مرور کرد. روز بعد نیز مطالب را دوباره مرور کردو 6 روز بعد نیز این کار را تکرار کرد. مرور مطالب باید از روی خلاصه‌هایی که تهیه کرده‌اید صورت بگیرد. شما با استفاده از این روش مطالعه، خودبه‌خود این روند مرور مطالب را اجرا می‌کنید.
- اما بهترین شیوه‌ی خواندن مطالب به این ترتیب می‌باشد:
1- ابتدا مطلب را به‌صورت اجمالی و گذرا بخوانید تا ایده‌ی کلی آن را به‌دست بیاورید (پاراگراف اول و آخر، تیترها، شکل‌ها و....)
2- چند دقیقه پیرامون ایده‌ای که از مطلب گرفته‌اید تفکر کنید، در باره‌ی آن‌چه اطلاعات قبلی دارید؟ کاربرد وارتباط آن با مسائل روزمره چیست؟ و...... (سوال طرح کنید و خودتان جواب بدهید)
3- مطالب را به‌صورت دقیق بخوانید. زیر نکات مهم و کلیدی خط بکشید و نکات مهم را حاشیه‌نویسی کنید.
4- از مطالب خلاصه‌بردای کنید. می‌توانید مطالب مهم را به‌صورت نکات جداگانه درون دفتر یا فیش‌هایی بنویسید. اما بهترین روش برای خلاصه‌برداری، نوشتن مطالب مهم به‌صورت نمودارهای درختی، شبکه‌ای، جدول‌ها، شکل و.... می‌باشد. یعنی مطالبی را که یاد گرفته‌اید به شکلی که ذهنتان آن را خلق می‌کند بازنویسی کنید. (مثال)
